Christiaan AnthonijDaverveldt

Christiaan Anthonij Daverveldt was, na zijn benoeming in 1873, de tweede burgemeester van Wouw op rij uit de familie Daverveldt.

Voorzitter Noord-Brabantse Maatschappij van Landbouw van 1884-1887.

Heerle: Herelsestraat 155, woonhuis Daverveldt-Van de Moer, de ‘burgemeesterswoning’, gebouwd in opdracht van het echtpaar in 1865/66 op een perceel aangekocht van de ouders van Christiaan, mogelijk naar ontwerp van de Wouwse aannemer-architect Marijnus Hagenaars, een zakenrelatie.

Beetwortelsuikerfabriek Laane, Rogier, Daverveldt en Compagnie

Christiaan was met zwager Johannes A. Laane, koopman te Roosendaal, en neef Christianus P. Rogier, koopman te Bergen op Zoom, besturend vennoot in de suikerfabriek Laane, Rogier, Daverveldt en Compagnie (LRD). De firma was opgericht op 21 april 1870 en kreeg in de volksmond de fraaie naam 'De Twaalf Apostelen' zo genoemd naar het aantal van 12 geldschieters. Onder hen bevonden zich, naast nog vier familieleden, twee voormalige directeuren van de suikerfabriek Wittouck: de Belgen Henri J. Binsfeld, inmiddels directeur van de suikerfabriek De Ram en Cie. te Roosendaal en Edmond van Haesendonck, die technisch directeur van de firma werd en, na zijn ontslag, in 1874 werd vervangen door landgenoot Edmond Nerincx. De twaalf vennoten brachten elk met f 20.000,- het maatschappelijk kapitaal van f 240.000,- bij elkaar, verdeeld over 60 aandelen. De fabriek was gelegen aan de Bredasestraat/Oude Stationsweg te Bergen op Zoom op gronden die begin april 1870 waren aangekocht op een veiling van geslechte voormalige vestinggronden.Heden ten dage herinnert nog altijd het appartementsgebouw De Twaalf Apostelen op de hoek van de Oude Stationsweg en het Stationsplein aan de eens daar gevestigde fabriek.

De door de firma in 1870 voor f 21400,- aangekochte kavels (1-14). De fabriek met bijgebouwen etc. bevond zich op de kavels 1 tot en met 5. Het bovenste gedeelte van kavel 1 was een overblijfsel van de vestinggracht, waar men het voor het productieproces benodigde water uit betrok. Via een duiker in de Bredasestraat was er een verbinding met de Zoom. De kavels 6 tot en met 14 werden in campagnetijd gebruikt voor bietenopslag. Vanaf 1871 tot en met 1897 werden aan de noordzijde van de Stationsstraat van oost naar west gedeelten van de kavels 7, 8, 10 en 14 verkocht ten behoeve van woningbouw.

In 1875 vond er een grondruil met de gemeente Bergen op Zoom plaats, waarbij de Oude Stationsweg werd verlegd.

In de achtergrond is een deel van het fabrieksgebouw van LRD zichtbaar. De opname dateert uit de periode 1896-1907 en is genomen vanaf de Stationsstraat bij de woning van Van Dijck-Petit. Collectie West-Brabants Archief, fotograaf onbekend.

Het voorterrein met tramwegraccordement en -aansluiting, in 1888 aangelegd, gelegen aan de Bredasestraat/Oude Stationsweg. Ook de werkplaats van steenhouwer Van Dijck-Petit had een aansluiting.

De aanvoer van bieten geschiedde in de beginjaren voornamelijk per trein en schip. Voor het lossen van deze schepen had de fabriek in 1872 een vergunning verkregen een mobiele stoomkraan op de zuidzijde van de haven te plaatsen. Het vervoer met paard en kar naar de fabriek ondervond regelmatig problemen vanwege stremmingen bij de Gevangenpoort.

Teneinde hieraan een eind te maken en mede om een gestage aanvoer van bieten te verkrijgen werd door Christiaans broer Antonius – zelf overigens geen vennoot in LRD – concessie gevraagd en verkregen van de desbetreffende autoriteiten een stoomtramweg te mogen aanleggen van Bergen op Zoom naar Tholen. De lijn opende net voor aanvang van de campagne in september 1882. Naast Christiaan was van de overige Apostelen alleen zwager Josephus C. de Bruijn medevennoot in de N.V. Stoomtramwegmaatschappij Bergen op Zoom-Tholen (B-T); de zoon van Apostel J.J. van Dixhoorn, Govert J. was de eerste directeur. In 1886, bij de uitbreiding met een lijn naar Antwerpen, werden ook Christianus Rogier en Willem Laane vennoten in de N.V. Stoomtramweg-Maatschappij Antwerpen-Bergen op Zoom-Tholen, waarin de liquiderende N.V. B-T was opgegaan.

In een buitengewone aandeelhoudersvergadering in juni 1894 werd het voorstel van de besturende vennoten LRD te liquideren en de bezittingen te verkopen met 36 van de 52 aanwezige stemmen aangenomen. Op 6 september daaropvolgend werd het gehele complex in acht kavels geveild. Buiten een beetwortelsuikerfabriek, bijgebouwen, erf en vestinggracht had de onderneming ook diverse percelen bouw- en weiland, onder andere gelegen in Bergen op Zoom en Oud-Vossemeer. Daar zijn door de onderneming suikerbieten geteeld voor de eigen verwerking. Christiaan Anthonij Daverveldt en veertien medevennoten uit de liquiderende vennootschap – de voorstemmers in de vergadering van juni – werden op 6 september 1894 voor f 161.000,- de nieuwe eigenaren van de suikerfabriek. Op 27 november 1894 werd door hen samen met nog drie anderen een nieuwe vennootschap onder firma opgericht. Ook nu weer heette de onderneming Laane, Rogier, Daverveldt en Compagnie. De besturende vennoten (tevens geldschieters) waren: Christiaan A. Daverveldt, burgemeester van Wouw voor f 25.000,- , Johannes A. Laane, industrieel te Roosendaal, voor f 20.000,--, Willem Laane, bankier te Roosendaal, voor f 15.000,- , Charles P. Rogier, industrieel te Bergen op Zoom, voor f 10.000,- en Victor H. D. de Caritat de Peruzzis, industrieel te Roosendaal, een schoonzoon van oud-vennoot Binsfeld, voor f 5.000,-. Zij brachten in totaal f 75.000,- bij elkaar. De overige geldschieters kwamen nog eens met f 160.000,- over de brug, tezamen f 235.000,- verdeeld over 47 aandelen. Na het overlijden van directeur Nerincx in 1890 volgde Samuel van der Vijgh hem op. Hij kreeg zijn ontslag in 1897, waarna Taco van den Honert werd benoemd. In Bergen op Zoom was de suikerfabriek Laane, Rogier, Daverveldt en Co. één van de slachtoffers van de malaise in de suikerindustrie. In 1902 werd de verwerking van suikerbieten bij De Twaalf Apostelen stopgezet en op 27 december besloot de aandeelhoudersvergadering tot liquidatie. Bij openbare verkoop is het complex op 26 februari 1903 van de hand gedaan. De Bergse koopman Wilhelmus Carolus Asselbergs wordt eigenaar voor een schrootprijs van f 114.000,-. In april 1903 vond de liquidatie van de vennootschap Laane, Rogier, Daverveldt en Compagnie plaats. De afbraak van het gebouwencomplex volgde in 1907, waarna de terreinen werden verkaveld onder meer voor woningbouw.

Johannes Adrianus Laane (1822-1895), besturend vennoot LRD 1870-1895; besturend vennoot De Ram en Cie. 1864-1895.

Christianus Petrus Rogier (1829-1892), besturend vennoot LRD 1870-1892.

Charles Petrus Rogier (1865-1925), besturend vennoot LRD 1894-1903.

Christiaan Antonie Daverveldt (1828-1899), besturend vennoot LRD 1870-1899.

Cornelis Petrus Daverveldt (1866-1936), besturend vennoot LRD 1900-1903.

Henricus Dionisius Johannes Rogier (1862-1928), vennoot LRD 1894-1903; 1886-1901 directeur beetwortelsuikerfabriek NV Groenendijk te Oosterhout, waar hij Petrus Josephus Asselbergs opvolgde; 1902-1919 directeur NV Zuid-Hollandsche Beetwortelsuikerfabriek te Oud-Beijerland.

Henri Joseph Binsfeld (1814-1900), vennoot LRD 1870-1894; directeur Wittouck Bergen op Zoom 1863-1864; vennoot en directeur De Ram en Cie., respectievelijk 1864-1900 en 1865-1879.

Willem Laane (1833-1900), vennoot LRD 1870-1894; besturend vennoot LRD 1894-1900.

Ernest Laane (1864-1931), vennoot LRD 1894-1903.

Geen afbeelding

Edmond van Haesendonck (1829-?), vennoot en directeur (1870-1874), in oprichtingsakte vermeld als Corneille Edmond van Haesendonck, in 1874 teruggekeerd naar België.

Edmond Johannes Baptist Nerincx (1848-1890), directeur LRD 1874-1890.

Directeur, vennoot LRD 1897-1903

Samuel Gijsbert van der Vijgh (1846-1927), directeur LRD 1890-1897 (ontslagen).

Victor H. D. de Caritat de Peruzzis (1841-1914), besturend vennoot LRD 1894-1903; directeur van De Ram en Cie. te Roosendaal 1879-1911.

Gerard Louis d‘Abo (1819-1905), vennoot LRD ?-1903; vennoot de Ram en Cie. 1864-1905. Onder zijn nakomelingen bevinden zich o.a. Mike d' Abo, zanger van de groep Manfred Mann van 1966 tot 1969 en diens dochter, actrice Olivia, die onder meer te zien was in de succesvolle serie The Wonder Years.

Gustavus Willibrordus Peeters (1840-1900), vennoot LRD 1894-1900.

Jasper Jacques van Doormaal (1874-1960), volontair-chemiker, chef-scheikundige, chef-fabricage LRD 1892-1900.

Grondplan (1896) Laane, Rogier, Daverveldt en Compagnie.

Brochure uitgegeven ter gelegenheid van de Wereldtentoonstelling in 1894 te Antwerpen.

Steenfabriek ‘De Herelsche Hei’

Christiaan en zijn broers Antonius en Petrus richtten in 1869 de firma ‘Gebroeders Daverveldt’ op, die de steenfabriek van hun vader aan de Boerenweg te Heerle, door hem gesticht in 1853, had overgenomen.

Geertruidapolder

Met Petrus J.A. de Koker en Petrus K. Meeussen kocht Christiaan in 1860 ruim 32 hectaren schorgronden aan de zuidwestzijde van Bergen op Zoom. Na indijking van 23 hectaren hiervan ontstond de Geertru(i)dapolder (*).Bij akte van 16 juni 1861 werd de polder, wat oppervlakte betreft, in drie gelijke stukken verdeeld. In december 1868 verkocht Meeussen zijn deel aan De Koker en Christiaan.

(*) Het dijklichaam was 2h 27a groot. Buitendijks bevonden zich ruim 6 hectaren slik- en schorgronden.

Nieuwe Rotterdamsche Courant van 13 juni 1860.

Kaart bij akte van 16 juni 1861.

A: De Koker

B: Daverveldt

C: Meeussen

Verkocht aan De Koker: sectie F 470, 472, en het westelijk deel van 474, groot 1 bunder 54 roeden. Aan Daverveldt: het oostelijk deel sectie F 474, groot 3 bunder 41 roeden. Aan hen gezamenlijk sectie F 463, 464 (slikken, dijk en weiland) en sectie F 473 (uitweg).

In 1873 kochten De Koker en Daverveldt onderhands de zeewering van de redoute.