JosephusCoenen

Onderwijzer (normaalschool Lier)

Hulponderwijzer aan de gemeenteschool te Eppegem

Jozef Coenen behaalde in 1874 op zijn 21ste het diploma van onderwijzer aan de normaalschool te Lier. In oktober van hetzelfde jaar kon hij al direct aan de slag als hulponderwijzer in de gemeenteschool van Eppegem, waar hij 5 jaar werkzaam bleef.
In augustus 1879 trouwde hij met Maria Theresia Severijns in Halen.
In september van hetzelfde jaar kreeg de pas gehuwde Jozef Coenen de gelegenheid om hoofdonderwijzer te worden in de gemeenteschool van Heffen. Hij werd er al meteen geconfronteerd met wat later de eerste schoolstrijd zal genoemd worden. In 1879 kondigde de liberale regering immers een nieuwe wet op het lager onderwijs af, waardoor het godsdienstonderricht geschrapt werd uit het programma van de officiële scholen. De bisschoppen sloegen als reactie de onderwijzers, die in de gemeentescholen op post bleven, in de kerkelijke ban. Dit betekende dat ze geen sacramenten meer mochten ontvangen. Meester Coenen stond voor de onmogelijke keuze tussen zijn broodwinning en zijn geloof. Hij bleef les geven, maar had maar 10 leerlingen meer. De pastoor richtte ondertussen een eigen katholieke school op in kasteel van Cannaert te Hooiendonk met enkele boerenjongens als onderwijzers die ooit nog zondagsschool hadden gevolgd in Mechelen. In 1884 werden de liberalen zwaar verslagen bij de verkiezingen en de katholieken kwamen terug aan het bewind. De liberale wet op het lager onderwijs werd prompt afgeschaft. De 5-jarige schooloorlog was daarmee voorbij en Meester Coenen mocht terug met katholieke goedkeuring les geven in de gemeentelijke jongensschool.
Bij zijn 25-jarig ambtsjubileum in 1900 werd hierop nog een toespeling gemaakt in een lofrede door één van zijn oud-leerlingen :
"... U nog herinneren, waarde onderwijzer, toen de misnoegde wet van '79 opdaagde en gij het slachtoffer waart der laagste aanvallen en verdenkingen, zou misschien ver gedreven zijn. Ik zal mij dan slechts bepalen den lof te maken uwer weerdige houding, uwer verstandigen overleg en wijze handeling, waardoor gij in alle omstandigheden U eenen weg hebt weten te banen van eer en vooruitgang, waarvan tevens de uitslagen en bekroningen der prijskampen, de onderscheidingen van leerlingen welke zich tot hogere studiën aanboden, als zoovele bewijzen en getuigen zijn en blijven eener volmaakte opvoeding bij U genoten en waarvan wij zullen trachten ons altijd weerdig te toonen. ..."

Hoofdonderwijzer aan de gemeenteschool te Heffen

Adres: Heyndonckschensteenweg Wijk A nummer 52, Heffen

Burgerlijk huwelijk ten zes ure na middag.
Huwelijksovereenkomst ingevolge akt voor meester De Booseré, notaris te Halen.
Getuigen : Joannes Henricus Saels, Arsenius Josephus Severijns broeder van de bruid, Carolus Loosen en Petrus Josephus Roosen.

Merkwaardig bij dit huwelijk is het feit dat de vader van de bruid (Henricus Josephus Severijns) en de moeder van de bruidegom (Maria Coleta Severijns) volle neef en nicht zijn van mekaar. Beiden zijn kleinkinderen van Guilielmus Severijns en van Catharina Elisabeth Boyen. Het bruidspaar Josephus Coenen en Maria Theresia Odilia Severijns is dus neef en nicht in tweede generatie.
Henricus Josephus Severijns (vader van de bruid) en Maria Coleta Severijns (moeder van de bruidegom) zullen later respectievelijk peter en meter worden van Josephus' en Maria Theresia's oudste zoon Arthur.

Huwelijkscontract bij notaris Henri Van Bellinghen te Mechelen op 31-08-1908.
Getuigen bij het huwelijk :
Victor Coenen, 46 jaar, onderwijzer te Hulsen onder Baelen-op-den-Neeth, broer van de bruidegom.
Joannes Franciscus Daer, 63 jaar, landbouwer te Heffen, broer van de bruid.