Willem GerritszPENNINCK

RIDDERKERK
door
K.J. Slijkerman
Eerder gepubliceerd in ‘Ons Voorgeslacht', jrg. 53 (1998), een uitgave van de
Zuidhollandse Vereniging voor Genealogie
Inleiding
De familiegroepen Penning, die in de zeventiende eeuw te Ridderkerk en te Heinenoord hun domicilie hadden, zijn terug te voeren op de rond het midden van de zestiende eeuw geboren
Willem Pietersz. (de) Cleyn(e) (Willem), een boer aan de Grasdijek in de polder Nieuw- Reyerwaard onder Ridderkerk. Op het einde van de zestiende eeuw ging hij de naam Penninck
voeren en deze zette zich bij zijn nageslacht voort. In de bronnen werden deze nakomelingen meestentijds als ‘Penning' genoteerd, maar zelf bleven de leden van dit geslacht nog lang hun naam
als ‘Penninck' schrijven.
Enkele generaties lang bleven mannelijke nakomelingen op de hofstede aan de Grasdijek boeren totdat dit bedrijf teloor ging. Ik heb geen aanwijzingen gevonden dat genoemde Willem Pietersz.
Penninck verwant was aan het geslacht Penning, dat zeker al in het laatste kwart van de zestiende eeuw te Schiedam was gevestigd en eveneens aanvangt met een Willem Pietersz. Penning, die
echter een generatie ouder dan zijn Ridderkerkse naamgenoot moet zijn geweest. Deze familiegroep behoorde aldaar tot het stedelijk patriciaat.1 Ik heb evenwel het sterke vermoeden
dat de Ridderkerker Willem Pietersz. Penninck, die rond 1573 in Nieuw-Reyerwaard ging boeren, een zoon was van de uit die polder afkomstige Pieter Willem Gerritsz., die sedert 1554 aldaar
vermeld is gevonden en in de jaren 1590 te Ridderkerk tienden kocht en zich bij deze verkopingen voor diverse personen als borg stelde, o.a. ook voor genoemde Willem Pietersz. Penninck.
Ik heb kunnen konstateren dat de borgen bij de tiend verkopingen te Ridderkerk veelal uit de verwantenkring van de koper werden gerekruteerd. Opmerkelijk genoeg werd deze Pieter Willem
Gerritsz., die toch op een hofstede in Nieuw-Reyerwaard woonde - in tegenstelling dus tot zijn waarschijnlijke zoon Penninck- niet als landgebruiker te Ridderkerk vermeld gevonden. Wel bijvoorbeeld diens broer Adriaen (Ary) Willem Gerritsz., die opBolnes in Nieuw- Reyerwaard woonde en naast Willem Pietersz. Penninck in dezelfde hoef in Nieuw-Reyerwaard een perceel land bezat en ook gebruikte.
Mede d.m.v. diverse zestiende-eeuwse kohieren meen ik met vrij grote zekerheid de ouders en enkele broers van Pieter Willem Gerritsz. te hebben achterhaald. Zijn ouders woonden op een
pachtboerderij in Nieuw-Reyerwaard en twee van hun zoons gingen later ook in die polder boeren.
Echter dus niet de genoemde Pieter Willem Gerritsz. Misschien verdiende hij op een andere wijze de kost, dan wel werkte hij op het boerenbedrijf van een zijner broers. Helaas heb ik ondanks
veelvuldig onderzoek geen absoluut bewijs kunnen vinden dat Pieter Willem Gerritsz. de vader is geweest van Willem Pietersz. Penninck. Alvorens over te gaan tot behandeling van de oudere
generaties van het geslacht Penning, geef ik allereerst een overzicht van het door mij vergaarde materiaal over de boerenfamilie in Nieuw-Reyerwaard waartoe Pieter Willem Gerritsz. behoorde,
omdat dit mogelijk in de toekomst aanknopingspunten kan bieden voor de relatie met het geslacht Penning. In eerste instantie werd dit materiaal verzameld om een verband tussen deze familie en het
geslacht Penning aan te kunnen tonen. Dit fragment is evenwel op zich is al interessant omdat dit ook licht werpt op de afstamming van de zeventiende eeuwse ‘s-Gravendeelse familie Man.
In geen van beide familiegroepen heb ik in de behandelde periode het gebruik van een familiewapen kunnen vaststellen.